คำถามจิตวิทยา และจริยธรรม เมื่อผมสามารถสับสวิตซ์รถไฟ และต้องเลือกชนใครสักคน

คุณเคยฟังคำถามแนวจิตวิทยากันบ้างไหมครับ

ตัวอย่างคลาสสิค ที่น่าจะเคยได้ยินคือ

รถไฟขบวนหนึ่งกำลังแล่นด้วยความเร็ว มีคนนอนอยู่ด้านหน้า 5 คน และบังเอิญ คุณยืนอยู่ข้างรางรถไฟ ใกล้สวิตซ์สับราง หากคุณสับรางให้รถไฟเลี้ยว ห้าคนนั้นจะรอด แต่โชคร้ายที่บังเอิญมีหนึ่งคนจะต้องตาย คุณจะเลือกอะไร และทำไมคุณถึงเลือกแบบนั้น



มันเป็นคำถามที่เป็นข้อถกเถียงมานาน และมันไม่ได้มีคำตอบแน่ชัด ว่าสิ่งไหนเป็นทางเลือกที่ดีที่สุด

  • บางคนอาจเลือกสับรางให้มีคนตายเพียง 1 คน เพื่อรักษาชีวิตอีก 5 คน
  • บางคนอาจปล่อยให้รถไฟวิ่งไปตามทางของมัน เพราะไม่อยากมีส่วนเกี่ยวข้องกับการตายของอีกคน หรือก็คือไม่อยากจะรู้สึกผิด ที่ต้องตัดสินใจฆ่าใคร

ถ้าเป็นคุณล่ะ จะเลือกทางไหน?

สำหรับผมคิดว่า คำถามมันยังขาดปัจจัยอีกหลายอย่าง ดังนั้นผมจึงไม่สามารถระบุได้แน่ชัดว่าจะเลือกแบบไหน


หมายความว่ายังไง?

คือถ้าคำถามอยากให้เราเลือก 1 คน หรือ 5 คน อย่างใดอย่างหนึ่งเท่านั้น ไม่มีคำตอบอื่น ผมคงต้องตอบ 5 คน อย่างไม่มีทางเลือก 

แต่ในความเป็นจริงแล้ว มันมีปัจจัยที่ส่งผลต่อการกระทำเยอะมาก ผมจะไล่เรียงให้ฟัง

  • การที่คุณสับสวิตซ์รถไฟกระทันหัน มันย่อมส่งผลต่อขบวนรถไฟ รถไฟอาจจะพลิกคว่ำ คนในรถไฟอาจตายเป็นหลักสิบก็ได้ ดังนั้นดูก่อนว่าเราสื่อสารกับคนขับได้ไหม และให้คนขับตัดสินใจ อาจจะเป็นทางเลือกที่ดี
  • หรือหากคุณทราบว่าสามารถสับสวิตซ์รถไฟได้ โดยรถไฟไม่พลิกคว่ำแน่ๆ ก็อาจจะเลือกให้รถไฟเลี้ยว เพราะการเลี้ยว เป็นการฉลอความเร็ว มันมีประโยชน์มาก เพราะคุณจะได้เวลาเพิ่มมากขึ้น คนที่นอนอยู่อาจจะหนีทันก่อนที่รถไฟจะมาทับ
  • หรือในความเป็นจริง คุณอาจจะเห็นวัตถุ ที่สามารถโยนไปฉลอความเร็วของรถไฟได้ อันนี้ก็มีผลต่อการตัดสินใจ
  • สถานีมีคนช่วยเหลือหรือไม่ ในสถานการณ์จริงคุณคิดว่า คุณจะอยู่ตรงนั้นคนเดียวจริงๆหรอ มันค่อนข้างเป็นไปได้ยาก ถ้ามีคนอยู่ใกล้ๆ ต้องมาดูอีกว่า สามารถช่วยใครได้บ้าง ซึ่งมันส่งผลกับสิ่งที่ผมจะเลือก
จริงๆมันยังมีปัจจัยอีกมาก และคนที่อยู่ในสถานการณ์จริงเท่านั้น ที่จะตอบได้

คำถามพวกนี้ เอาจริงๆผมไม่อยากให้คุณต้องเลือกว่า คุณจะฆ่าใคร แต่สิ่งสำคัญคือ คุณควรต้องหาวิธีหยุดรถไฟ และคุณจะทำมันด้วยวิธีไหน?


Comments

Popular posts from this blog

"yes" "yeah" "yep" เหมือนและต่างกันอย่างไร ?

ไขรหัสนาซี Enigma แบบง่ายๆ สไตล์เอนจิเนียร์อินดี้ (The Imitation Game)

รีวิว Dentiste Mastic Mint Bomb เม็ดอมที่ไม่ได้มีดีแค่ความสดชื่น

โปรแกรมบวกลบเมทริกซ์ง่ายๆ by C++ (ตอนที่ 1)

วิธีใช้ Google Chrome Extension บน Microsoft Edge (Chromium)